به گزارش اخبار اقتصادی و دارایی(شادا) به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی در سومین گفتگوی تلویزیونی با مردم در آستانه یکصدمین روز فعالیت دولت سیزدهم در پاسخ به این سوال که خود شما به عنوان شهروند جمهوری اسلامی ایران به عملکرد یکصد روزه دولت چه نمره‌ای می‌دهید؟ گفت: نمره را باید مردم عزیزمان بدهند. داوری و قضاوت مردم در این رابطه منصفانه و عادلانه است.
میزان کالاهای اساسی به یک حد قابل قبولی رسیده است
دکتر رئیسی اضافه کرد: میزان ذخایر کالاهای اساسی نگران‌کننده بود. این ذخایر باید حتما به میزانی می‌رسید که رفع نگرانی کند و من امروز به مردم عزیزمان می‌گویم که تامین کالاهای اساسی به یک حد قابل قبولی رسیده که دیگر هیچ‌گونه نگرانی از جهت ذخایر کالاهای اساسی در کشور نداریم. یکی از نهاده‌هایی که حتما باید در کشور ذخیره قابل قبول داشته باشد، گندم است و امروز ذخایر کشور در حد قابل قبول است و از این جهت نگرانی وجود ندارد.
رئیس جمهور ادامه داد: در این مدت ذخایر مورد نیاز تامین شده، اما آن وقت نگران بودیم چون ذخایر از آن حدی که باید باشد پایین‌تر بود و این برای ما و بسیاری از مسئولین نگران‌کننده بود. امروز نگرانی در این رابطه وجود ندارد.
آیت‌الله رئیسی نکته بعدی را مساله اداره کشور عنوان کرد و اظهار داشت: یادم نمی‌رود که در روزهای پایانی مرداد ماه در دولت بحثی مطرح بود. هنوز دولت ما از مجلس رای اعتماد نگرفته بود و با دولت گذشته کار می‌کردم. در جلسه دولت بحث پرداخت حقوق مرداد ماه مطرح بود. دوستان ما در دولت نسبت به تامین حقوق کارکنان دولت نگران بودند که اصلا از کدام منبع و چگونه می‌شود بدون استقراض از بانک مرکزی یا بدون خلق پول حقوق مرداد ماه پرداخت شود.
حقوق و دستمزد در کشور بدون استقراض از بانک مرکزی پرداخت می‌شود
رئیس جمهور تصریح کرد: امروز سه ماه از کار دولت می‌گذرد و حقوق و دستمزد در کشور بدون استقراض از بانک مرکزی پرداخت می‌شود. غیر از آنکه شما و عزیزان اقتصادی این نکته را می‌دانید، مردم عزیزمان بدانند ما در هر ماه علاوه بر هزینه‌هایی که خودمان داریم، هزینه‌هایی هم داریم که در دولت قبل انجام شده است. قبلا خرج شده و ما باید الان پرداخت کنیم. هر ماه به طور متوسط ۱۰ هزار میلیارد تومان دولت پرداخت می‌کند.
دکتر رئیسی در پاسخ به این سوال که این پول شامل چه هزینه‌هایی است؟ خاطرنشان کرد: این هزینه مربوط به سر رسید اوراقی است که دولت باید پرداخت کند. یعنی علاوه بر هزینه‌های جاری این دولت باید به طور متوسط ۱۰ میلیارد تومان در ماه بابت فاکتورهایی که از قبل هزینه شده پرداخت کند. این هم اضافه است بر آنچه که باید پرداخت شود.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه تاکید شده است که از بانک مرکزی استقراض نشود، گفت: اگر بخواهم روشن بگویم، استقراض از بانک مرکزی یعنی خلق پول، یعنی آثار تورمی که مردم احساس می‌کنند. امروز آثار تورمی که مردم می‌بینند برای تصمیماتی است که از گذشته گرفته شده و امروز آثار آن در سفره و زندگی مردم مشاهده می‌شود. اگر ما امروز از بانک مرکزی استقراض داشته باشیم، حتما آثار آن بعد از چند ماه در زندگی مردم آشکار خواهد شد، لذا گفتیم که باید پرداخت‌ها بدون استقراض از بانک مرکزی انجام شود.
حساسیت دولت نسبت به خلق پول
آیت‌الله رئیسی افزود: در این سه ماه دولت در این زمینه موفق بود. بعد از این هم قرار ما این است که نسبت به خلق پول به طور جد حساس باشیم. نسبت به افزایش نقدینگی، نسبت به هر اقدامی که در جامعه تورم ایجاد کند، باید حساسیت داشت. الان بودجه ۱۴۰۱ در دولت مورد بحث است و همه تلاش ما بر این است که ساختارهای بودجه به نحوی تنظیم شود که بتواند ضد تورم باشد. گزارشی هم که در این مدت از مراکز آماری داریم حاکی از این است که تورم کنترل شده و رو به کاهش رفته است.
رئیس جمهور اظهار داشت: این برای ما خبر خوبی است که تورم کاهش یابد اما این باید ادامه پیدا کند. یعنی اقدامات ضد تورمی باید همواره انجام شود تا بتواند هم گرانی را کنترل کند و هم تورم را کاهش دهد. این هم اقدام دوم بوده است.
رئیس جمهور در ادامه با بیان اینکه مساله سوم بحث کالای مورد نیاز مردم و اصلاح نظام توزیع کالای مورد نیاز مردم است، گفت: شاهد صف‌هایی برای دریافت کالا بودیم که این با کرامت مردم هم‌سازی نداشت و از این قضیه ناراحت بودیم. الان با استفاده از خدمات و کسب و کارهای نوین اقداماتی انجام می‌شود که به صورت هوشمند توزیع این کالاها صورت بگیرد. این کار در برخی استان‌ها شروع شده و در برخی استان‌ها دارد این کار دنبال می‌شود تا هم کالاهای مورد نیاز مردم خیلی سهل به دست‌شان برسد و هم نظارت بر قیمت کالاها بشود.
دکتر رئیسی با اشاره به اینکه این کار تا حدودی موفق بوده و دولت توانسته از این طریق هم ثبات اقتصادی در کشور ایجاد کند و هم برای کنترل قیمت‌ها اقداماتی انجام دهد، اضافه کرد: این اقدامات هر روز انجام می‌شود؛ یعنی معاون اول مسئول ستاد تنظیم بازار هست که همواره وضعیت را رصد می‌کند. خودِ ما هفته‌ای دو بار جلسات ستاد اقتصادی در دولت داریم که مسئولین اقتصادی می‌نشینند و بحث می‌کنند. تمام این اقدامات برای این است که هم بشود بازار را کنترل کرد و هم کالای مورد نیاز مردم به سهولت به دست‌شان برسد. دولت این اقدام را انجام می‌دهد که مردم هیچ‌گونه نگرانی نداشته باشند و البته در این رابطه کار باید ادامه پیدا کند.
تلاش دولت برای ایجاد ثبات اقتصادی در کشور
رئیس جمهور اقدام بعدی دولت را تلاش برای ایجاد ثبات اقتصادی در کشور دانست و با بیان اینکه ایجاد ثبات خیلی مهم است، اظهار داشت: وضعیت باید برای تولید کننده و مصرف کننده، خریدار و فروشنده، برای همه قابل پیش‌بینی باشد. اینکه وضعیت قابل پیش‌بینی نباشد خیلی بد است. فعالان اقتصادی باید بتوانند چند ماه آینده را پیش‌بینی کنند. دنبال تحقق چنین شرایطی هستیم و این را هم کاملاً دست‌یافتنی می‌دانیم.
آیت‌الله رئیسی در پاسخ به این سوال که دولت با استفاده از چه شیوه‌هایی به غیر از استقراض از بانک مرکزی توانست هزینه‌ها را تأمین کند؟ تصریح کرد: فکر می‌کنم باید به شرایط و داشته‌های کشور خوب توجه کنیم و بدانیم که راه‌های مختلفی برای تأمین نیاز مالی کشور وجود دارد. یکی از راه‌های مهم، مسأله مالیات است. مالیات یکی از درآمدهای دولت است که باید درست از آن استفاده کرد.
رئیس جمهور با بیان اینکه فرار مالیاتی همه را رنج می‌دهد، خاطرنشان کرد: کسانی هستند که درآمدهای سرشاری دارند اما از دادن مالیات فرار می‌کنند. اینها باید مالیات‌شان را پرداخت کنند. دوم مولدسازی دارایی‌های دولت است. دولت یکسری از دارایی‌هایی دارد که اینها مولد نیستند و از طرف دیگر به عنوان دارایی‌های مازاد دولت تلقی می‌شوند. به هر دستگاهی نگاه می‌کنید، زمین و ساختمان و امکاناتی دارد و این امکانات را فریز کرده است. برای چه؟
دکتر رئیسی ادامه داد: هر دستگاهی نیازهایی دارد، نیازهایش را برطرف کند، ولی در قانون آمده مازاد آنچه در اختیار دولت است واگذار و تبدیل به پول شود و در اختیار مصارف دولت گذاشته شود. امکاناتی در دولت وجود دارد که در قانون مجاز هم است، لکن آنچنانی که باید مورد توجه قرار نگرفته است. مالیات و مولدسازی امکانات و دارایی‌های دولت از آن جمله است که باید نسبت به آن توجه شود.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه اگر به این ظرفیت‌های قانونی توجه شود به نظرم می‌رسد خیلی خوب می‌توانیم کشور را بدون اینکه آثار تورمی داشته باشد، اداره کنیم، گفت: یکی از نکاتی که در دولت دنبالش بودیم و هستیم و از مجلس هم خواهش کردیم که مصوباتی در این رابطه نداشته باشد یا به حداقل برساند، مسأله هزینه‌های جدید برای دولت است. با کسری بودجه جدی مواجه هستیم و این کسری بودجه را باید تا آخر سال حل کنیم. اگر کسری بودجه حل نشود، مشکلات جدی برای کشور ایجاد می‌کند.
باید درآمدها را افزایش دهیم و هزینه‌ها را کاهش دهیم
آیت‌الله رئیسی اضافه کرد: یک مسأله درآمد است و دوم هزینه، باید درآمدها را افزایش دهیم و هزینه‌ها را کاهش دهیم. راهش این است. باید همه کمک کنند. هم دولت و هم مجلس کمک کنند که دنبال افزایش درآمدها و کاهش هزینه‌ها برویم. دولت پرخرج، دولت قابل قبولی نیست. باید دنبال این برویم که هزینه‌مان کاهش پیدا کند. بودجه ۱۴۰۱ که این روزها مراحل نهایی تدوین را می‌گذراند، در راستای این است که یک محورش عدالت باشد و توزیع امکانات واقعاً براساس عدالت صورت بگیرد.
رئیس جمهور با بیان اینکه عدالت ملاک می‌خواهد، اظهار داشت: ملاک عدالت آمایش سرزمینی است. حالا ممکن است نسبت به آمایش سرزمینی سوال و ابهامی وجود داشته باشد. اشکالی ندارد، ولی باید یک ملاکی داشته باشیم. ملاک را آمایش سرزمینی گذاشتیم و اینکه بعضی از بخش‌ها در کشور غیربرخوردار و کم برخوردار است. باید عدالت در توزیع ایجاد کنیم و این می‌تواند به رضایت همگانی بینجامد. البته ممکن است عده‌ای نارضایتی اجمالی پیدا کنند اما آنچه برای ما مهم است رضایت همگان و عموم مردم خواهد شد.
دکتر رئیسی در پاسخ به سوالی درباره ضرورت عدالت در نظام توزیع تصریح کرد: اول اینکه معتقدیم باید سامانه جامع فعال شود. بخش‌های مختلف سامانه‌هایی دارند، اما جامعیت ندارد و اینها بهم متصل نیست. نمی‌توانیم بهره‌برداری کامل از آنها کنیم. بنادر، گمرکات، بانک و بخش‌هایی مثل وزارت صمت، اینها باید با هم لینک شوند. سامانه جامع تجارت، سامانه جامع‌ای که بتواند به موقع وضعیت مالی و اقتصادی را تشخیص دهد و بتواند تبادلات را رصد کند. در این وضعیت فرار مالیاتی کمتر اتفاق می‌افتد. حقوق دولت کاملاً می‌تواند دنبال و رصد شود و بخش‌های مختلف می‌توانند ببینند.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: الان یکی از کارهای با اولویتی که باید در کشور انجام دهیم و وزیر اقتصاد و وزیر صمت هم آن را اعلام کردند، بحث شکل دادن این سامانه جامع است که یکی از آرزوها برای همه مسئولین مربوطه است. به مردم عزیزمان نوید می‌دهم که به زودی این سامانه جامع ان‌شاءالله مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. کارهای مقدماتی آن انجام شده و یکسری اقدامات می‌خواهد که این اقدامات با قوت در دولت انجام می‌شود.
آیت‌الله رئیسی در ادامه با اشاره به تصویب قوانین لازم در مجلس برای رونق کسب و کارها و تاکید بر اینکه دولت برای رفع مشکلات از پیش پای تولیدکننده، کارآفرین و سرمایه‌گذار مصمم است، گفت: فکر می‌کنم در این رابطه باید دست‌های ناسالم را قطع کنیم و دولت مصمم است که به این روابط ناسالم خاتمه دهد.
کاری که به اقتصاد شوک وارد کند، انجام نخواهیم داد
رئیس جمهور با بیان اینکه ۸ میلیارد دلار ارز ترجیحی که قرار بود امسال برای تامین کالاهای اساسی هزینه شود، قبل از آغاز فعالیت این دولت تمام شده بود، افزود: به مردم عزیزمان عرض کرده بودیم کاری که به اقتصاد شوک وارد کند انجام نخواهیم داد و مردم را غافلگیر نمی‌کنیم. در جلسات تخصصی مسأله ارز ترجیحی بررسی شده و تمهیداتی در دولت برای این قضیه اندیشیده شده است تا بتوانیم دست دلال‌ها را قطع کنیم و این پول مستقیم برود در جیب مردم قرار بگیرد.
دکتر رئیسی ادامه داد: بررسی کردیم که چگونه این امکان به جای اینکه در دست دلالان قرار بگیرد و مردم از آن بهره نبرند، در نظام توزیع و در نظام تخصیص این اعتبارات به دست مردم برسد و واقعاً دست جریان دلالی و سوداگری را قطع کنیم. تلاش‌مان این است. قبلاً هم قول دادم و باز هم عرض می‌کنم ما در تصمیمات اقتصادی حتماً مردم را غافلگیر نخواهیم کرد. مسائل را با مردم در میان می‌گذاریم به نحوی که مردم عزیزمان در جریان باشند. ان‌شاءالله با تمهید مقدماتی که الان این مقدمات انجام می‌شود، اگر اصلاحات و اقداماتی در این رابطه کنیم، هم از نظر اقتصاددان‌ها و صاحبان اندیشه بهره‌مند می‌شویم و هم مردم عزیزمان و بازار را در جریان خواهیم گذاشت.
رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که دولت برای هدفمندکردن یارانه بویژه مدیریت صحیح یارانه‌های مشترکان پرمصرف چه برنامه‌ای دارد؟ اظهار داشت: نسبت به اصلاح تعرفه مشترکان پرمصرف دولت موظف بوده از اول فروردین این کار را بکند و این کار انجام نشده است. به این معنا که باید مسأله اجرای عدالت را در این رابطه کاملاً براساس قانون عملیاتی می‌کرد، اما این کار انجام نشد.
آیت‌الله رئیسی با اشاره به اینکه هم وزارت نفت و هم وزارت نیرو را مامور کردیم که سریعاً آیین‌نامه‌های لازم را تهیه و کاری کنند که عدالت اجرا شود، تصریح کرد: از وزارت نیرو و نفت خواستیم به گونه‌ای عمل کند که عدالت نسبت به مشترکان پرمصرف و کم مصرف اجرا شود.
روابط عمومی سازمان سرمایه گذاری